Ano ang gamot sa sipon?

November 5, 2014 by

Ano ang mabisang gamot sa sipon?

Sa ngayon, walang gamot na umaatake mismo sa mga virus na nagiging sanhi ng sipon. Dahil ang mga virus na ito ay nawawala ng kusa, uminom ka man ng gamot o hindi, hindi rekomendado ang pag-inom ng gamot para lamang sa sipon.

Subalit kung lubos na nakakasagabal ang sipon, may mga over-the-counter drugs (gamot na maaaring mabili ng walang reseta) na pwedeng uminom para makatulong sa sipon, gaya ng mga decongestant (halimbawa, ang gamot na pseudoephedrine). Para sa iba, ang mga antihistamine ay maaari ding makatulong. Subalit tandaan na ang mga ito ay hindi lahat epektibo sa lahat ng tao, at temporaryo lamang ang bisa.

Kung ang sipon ay isa lamang sa mga sintomas na nararamdaman, at may kasamang lagnat, ubo, at iba pa, maaaring hindi virus kundi bacteria ang sanhi ng sipon. Sa kasong ito, kinakailangang ipatingin sa doktor at maaaring mabigyan ng antibiotics, bagamat pwede paring virus ang sanhi nito. Karamihan ng trangkaso ay dulot ng virus

Epektibo ba ang vitamins para sa sipon?

May ibang pag-aaral na nagsasabing ang pag-inom ng Zinc ay nakakatulong na mapabilis ang paggaling ng sipon. Ang Vitamin C ay isang bitamina na sinasabing nakakatulong din laban sa sipon subalit sa kasalukuhan, mahina ang ebidensya para dito. Subalit, dahil wala namang side effect ang pag-inom ng multivitamins, maaari mo itong inumin para makatulong na gumaling ka sa sipon. Piliin ang multivitamins na may kasamang Zinc, Vitamin C, at Vitamin B complex na maaaring makatulong sa immune system.

Anong mga halamang gamot para sa sipon?

Ang mga halamang gamot para sa ubo, gaya ng oregano at lagundi, ay maaari ding gamitin para sa sipon. Ilaga ang mga ito at inumin. Iwasang dagdagan ng asukal; kung kinakailangan, kaunti lang, o gumamit ng honey.

Bukod sa gamot, ano pang pwedeng gawin para mawala ang sipon?

Ang pag-inom ng mga soup (sopas), kabilang na dito ang mga soup na maanghang, ay ‘nakakatunaw’ ng sipon at nakakarelyebo sa sipon at sa pakiramdam na pagiging masikip ang ilong at lalamunan – para itong natural na ‘decongestant’. Ang pag-inom ng tsaa, kagaya ng ‘green tea’ ay maaari ding makatulong.

Filed Under: Sakit Tagged With: , ,

Sipon at pag-iyak ni baby: Anong dapat gawin?

November 4, 2012 by

Q: May sipon si baby at iyak nang iyak ano ang dapat gawin?

A: Una sa lahat, huwag mabahala. Ang pagkakaron ng sipon at pag-iyak ng mga sanggol ay normal at ang lahat ay nagdaraan dito. Sa karamihan ng kaso, ang mga sintomas na ito ay lilipas rin ng hindi kinakailangan ng konsultasyon sa doktor o gamutan.

Para sa pag-iyak ng baby, tingnan ang artikuong ‘Mga sanhi at solusyon sa pag-iyak ng baby’ sa Kalusugan.PH

Para naman sa sipon, mahalagang idiin na wala talagang gamot dito sapagkat ang sipon ay kalimitang dala ng virus na madaling mahawa at makuha sa ibang tao, ngunit nawawala rin ng kusa. Sa mga baby, ito’y maaaring maging sanhi ng pag-iyak, pagtulo ng uhog, at ‘halak’. Malakas ang temptasyon na painumin ang baby ng mga over-the-counter na cough syrup o mga gamot sa ubo’t sipon pero dapat itong iwasan. Wala itong benepisyo para sa baby, at maaaring hindi pa handa ang kanyang katawan sa mga gamot. Makipag-ugnayan sa doktor bago magbigay ng kahit anong gamot kung ang edad nya ay wala pang isang taon.

Sa halip, siguraduhing napapasuso ang baby ng maayos, o siya’y sa bote pinapakain, siguraduhing sapat ang tubig nya sa pang-araw-araw. Ito ang pinakamainam na panlaban nya sa sipon. May mga ‘nasal drops’ rin at ‘nasal suction’ na nabibili sa botika na pwedeng gamitin upang tunawin o tanggalin ang uhog na bumabara sa kanyang ilong. Ito’y makakatulong na maging komportable ang inyong baby.

Isa pa, siguraduhing malinis ang hangin at maaliwalas ang paligid o silid ng inyong baby. Malaking bagay ang malinis na hangin sa kanila, sapagkat maselan pa ang kanilang mga baga at madaling nairita ng alikabok at iba pa.

Subalit, tandaan din na kapag ang sipon ay may kasamang lagnat, hirap sa paghinga, pagkawala ng ganang dumede o kumain, ito’y dahilan na upang magpakonsulta sa doktor. Bagamat karamihan ng sipon ay dala ng mga virus, maaari rin itong sintomas ng mas malalang sakit na dala ng bacteria. Lumapit sa inyong pediatrician o doktor upang magabayan ng ayos.

Panghuli: Kung nais niyong siguraduhin ang kalusugan ng inyong baby, siguraduhing kompleto ang kanyang mga bakuna. Tingnan ang artikulong ‘Mga mahalagang bakuna para sa mga sanggol at bata’ sa Kalusugan.PH para sa kaalaman tungkol dito.

Filed Under: Itanong kay Doc, Sa mga bata Tagged With: , ,

May ubo at sipon si baby. Anong gagawin?

October 19, 2012 by

Q: Doc. Yung baby ko 5 months old may ubo at sipon po sya at may prang pantal sa katawan nya. ginamot na namin ang ubo nya pero bumabalik parin anong gagawin ko?

A: Ang pagkakaroon ng ubo at sipon sa mga sanggol ay isang pangkaraniwang karamdaman, sa karamihan ng kaso, ito’y hindi naman dapat ikabahala. Hindi ko ring nirerekomenda ang pag-inom ng gamot sa kanya kung wala namang indikasyon upang gawin ito. Karamihan ng mga ubo’t sipon ay sanhi ng virus, nakakahawa ngunit nawawala rin ng kusa. Subalit marami ring ibang dahilan ang ubo sa mga sanggol, at mas maganda kung ipatingin mo sa doktor ang baby upang ma-examine nya ito.

Mga bagay na pwede mong gawin para siguraduhing ligtas ay iyong baby:

  • Meron bang ubo ng ubo sa inyong pamilya? Dapat magpatingin sya sa doktor. Ang ubo na higit na sa ilang linggo ay posibleng TB, na syang nakakahawa rin sa mga bata.
  • Kumpleto ba ang bakuna ng iyong baby? Siguraduhin ding regular syang nababakuhanan ayon sa mga rekomendasyon ng DOH. Ang ilan sa mga bakunang ito ay nakakatulong na makaiwas sa mga iba’t ibang uri ng sakit na may ubo.
  • Maaliwalas ba at malayang nakakadaloy ang hangin sa inyong bahay? Ang mga alikabok, polusyon, usok, at iba pang mga bagay ay nakakairita sa baga ng mga sanggol, at maaaring maging sanhi ng ubong hindi gumagaling. Kung nakatira kayo sa isang lugar na maraming tao, dalhin ang baby sa isang lugar na maluwag at kung saan siya’y makakahinga ng malaya.
  • Muli, iwasan ang pag-inom ng gamot kung ito’y pangkaraniwang ubo lamang. Huwag sanayin si baby sa iba’t ibang gamot, maliban na lang kung ito’y nireseta at talagang rekomendado ng inyong doktor.
  • Wala ka bang mapatingnan na doktor? Nariyan rin ang mga health center at mga barangay health worker na pwede ninyong lapitan.
  • Kahit mga doktor ay naniniwala sa mga payo ng matatanda, tungkol sa ubo’t sipon: Uminom ng maraming tubig at pagpahingahin ang sanggol.
  • Siguraduhin ring regular at wasto ang kanyang nutrisyon. Ang breastfeeding o pagpapasuso ay mainam para sa mga sanggol hanggang dalawang taon.

Ang mga sumusunod ay mga bagay na dapat pagmasdan sa baby, at ang mga ito ay sapat na dahilan para magpatingin:

  • Ubong hindi pa nawawala na mahigit na sa isang linggo
  • Ubo na may kasamaang lagnat (38 degrees pataas)
  • May “halak” o “huni” na parang hika
  • Mukhang nahihirapan nang huminga o hinihingal ang baby
  • Nagiging kulay asul ang baby kapag inuubo

Magpatingin sa inyong pediatrician o iba pang doktor upang matiyak ang kalalagayan ng inyong baby.

Filed Under: Itanong kay Doc, Sa mga bata Tagged With: , , , ,

Sipon

July 27, 2012 by

Gamot sa sipon! Ito’y kasing karaniwan ng sakit na “sipon“, na siya nama’y kasing tanda ng sangkatauhan. Tunay nga na simula’t simula pa ay sinisipon na ang mga tao, kaya naman matagal naring nag-umpisa ang paghahanap ng gamot sa sipon.

Ang sipon ay karaniwang dahil sa mga iba’t isang uri ng virus. May mga sipon ring dulot ng allergy. Minsan, parehong virus at allergy ang sanhi. Kaya kapag malamig o may pagbabago ng panahon ay sinisipon ang mga tao. Ito rin ang dahil kung bakit sa wikang Ingles ay “cold” ang tawag sa sipon.

Sa kinatagal-tagal ng pagsasaliksik at karanasan ng mga tao sa sipon, heto ang mga napatunayan nang mabisa at simpleng mga lunas at gamot laban sa sipon:

  1. Uminom ng maraming tubig! Tubig o iba pang mga inumin gaya ng kalamansi juice o salabat ay nakakabawas ng pagbabara sa ilong at lalamunan (“congestion“). Bagamat mabuti ang pag-inom ng anumang inumin, iwasan ang alak, kape, at softdrinks na nakakapagpalala ng kakulangan sa tubig.
  2. Magmumog ng mainit na tubig na may asin – Ito ay nakakatulong sa lalamunan para mabawasan ang “sore throat“
  3. Uminom ng gamot sa sipon – Tableta man o syrup, may mga gamot na nabibili laban sa sipon. Sila ay tinatawag na mga decongestant at isa sa mga halimbawa ay Neozep, Decolgen o Medicol. Subalit dapat tandaan na bagamat nakakabawas itong mga gamot na ito ng sintomas ng sipon, hindi nito mapapagaling ang sipon o mapapaikli ang pagkakaron ng sipon. Hindi rin dapat ibigay ang mga gamot na ito sa mga bata, lalo na sa edad 4 pababa.
  4. Uminom ng mga maiinit na sabaw o kaya salabat – Paniwalaan si lola! Sadyang mabisa sa sipon ang mga sabaw at salabat para sa sipon. Ito’y napag-aralan narin ng mga dalubhasa!

Ano namang hindi gumagana laban sa sipon?

Tandaan na ang antibiotics gaya ng Cefalexin o Amoxicillin ay HINDI gamot sa simpleng sipon; hindi lamang ito “wa-epek”, maari pa itong makasama sa katawan sapagkat kinakailangang tunawin ng atay at mga bato ay mga kemikal na nakapaloob sa mga gamot na ito.

Kung hindi sigurado sa anumang hakbang; kung hindi gumagaling ang sipon na higit na sa 1-2 linggo; o kung may ibang sintomas gaya ng mataas na lagnat, huwag mag atubiling magpakonsulta sa iyong doktor. Ngunit sa karamihang ng kaso, ang karaniwang sipon ay maaring maibsan ng mga simpleng lunas at mga pangkaraniwang gamot sa sipon.

Filed Under: Sakit Tagged With:
« Previous Page