Pinakamainam na sundin ang mga hakbang sa pag-iwas sa altapresyon kaysa sa pag-inom ng mga gamot. Narito ang ilan sa mga hakbang na dapat sundin para manatling mababa ang presyon ng dugo:

• Pagbabawas ng timbang kung overweight o obese. Sinasabing mas mababa ng anim na beses ang posibilidad ng pagakakaroon ng altapresyon kung nasa tamang timbang ang pangangatawan.
• Pagtigil sa paninigarilyo.
• Pagkain ng masusustansyang pagkain, gaya ng prutas at gulay.
• Pagbabawas ng asin sa mga nilulutong pagkain. Sinasabi rin na bumabagsak ang presyon ng dugo kung hindi kakain ng maalat na pagkain.
• Regular na pag-eehersisyo. Pinakamababa ang posibilidad ng pagkakaroon ng altapresyon sa mga taong aktibo ang pamumuhay. Malaking tulong ang pag-eehersisyo ng madalas sa isang linggo.
• Pagtigil sa pag-inom ng alak. Ang sobrang pag-inom ng alak ay nakapagpapataas ng presyon, kung kaya’t makabubuti na itigil muna ito.
• Pagbawas ng stress. Ang stress ay nakapagpapataas din ng presyon kaya’t dapat din itong iwasan hanggat maaari.

Dahil delikado ang pagkakaroon ng high blood pressure, kinakailangang agad itong mapababa nang hindi ito makasira sa normal na pagkilos ng puso at iba pang bahagi ng katawan. Mayroong ilang gamot na makatutulong pababain ang presyon ng dugo:

• Angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitors
• Angiotensin II receptor blockers (ARBs)
• Diuretics
• Beta-blockers
• Calcium channel blockers
• Alpha-blockers
• Alpha-agonists
• Renin inhibitors
• Combination medications

Layunin ng mga gamot na ito na ibalik sa normal na presyon ang dugo. Kinakailangan bantayan ng doktor ang mga pagbabago sa dugo kung kaya’t makabubuti ang masigasig na pagbalik sa doktor sa loob ng ilang buwan. At kapag naibalik na sa normal ang presyon, maaaring kailanganin naman ang pagmementena. Ngunit higit sa gamutan, pinakamainam pa rin na solusyon ang pag-iwas sa mga bagay na nakapapataas ng presyon ng dugo at ilang hakbang sa pagbabago sa lifestyle ng tao.

Bawang bilang gamot sa high blood

May ilang pag-aaaral na ang makapagpapatunay na epektibo ang bawang sa pagpapababa ng presyon ng dugo. Dapat ay kainin ang bawang ng hilaw at ibabad lamang sa ilalim ng dila. Ngunit bukod sa benepisyong ito, nakatutulong din sa pagbawas ng cholesterol at panganib ng sakit na cancer ang pag-konsumo ng bawang.

Tinuturing na “taksil na sakit” ang pagkakaroon ng high blood pressure sapagkat hindi mo ito madaling nalalaman sa pag-uumpisa pa lang. Magugulat ka na lang na malala na ang kondisyon mo at nakakaranas ka na ng mga matitinding sintomas. Kung kaya’t mahalaga na regular na nagpapa-check-up upang matukoy agad pagkakaroon ng altapresyon. Maaaring masukat ang blood pressure sa pamamagitan ng sphygmomanometer. Gamit ito, maaaring mabasa kung mataas o mababa ang blood pressure. Kapag ang presyon ng dugo ay higit sa normal na na bilang na 120/80, itinuturing itong high blood pressure. Narito ang stages o antas ng altapresyon:

• Normal: 120 over 80 (120/80)
• Prehypertension: 120-139 over 80-89
• Stage 1 high blood pressure: 140-159 over 90-99
• Stage 2 high blood pressure: 160 o higit pa over 100 pataas
• High blood pressure in people over age 60: 150 o higit pa over 90 pataas

Bukod sa sphygmomanometer, gumagamit din ng iba pang instrumento upang mabasa ng mas tiyak ang takbo ng puso at presyon ng dugo. Ginagamit ang Electrocardiogram (ECG) at Echocardiogram upang basahin ang kilos ng puso at mabantayan ang posibilidad ng matinding karamdaman na dulot ng hypertension.

 

Ang pagkakaroon ng high blood pressure ay hindi kadalasang nagpapakita ng mga senyales at sintomas hanggat hindi ito umaabot sa grabeng kondisyon. At minsan pa, ang mga simpleng pananakit na kadalasan ay binabalewala ay umpisa na pala ng pagkakaroon ng sakit na altapresyon. Narito ang mga sintomas na maaaring maranasan sa pagkakaroon ng high blood pressure:

• Matinding pananakit ng ulo
• Pagkapagod
• Panlalabo ng paningin
• Pananakit ng dibdib
• Hirap sa paghinga
• Iregular na pagtibok ng puso
• Pagtibok na nararamdaman sa batok at likod ng tenga

Kailan dapat magpatingin sa doktor?

Ang pagkakaranas ng mga sintomas ng altapresyon ay dapat ikabahala at agad na ipakonsulta sa doktor. Magpatingin agad sa doktor upang mabigyan ng karampatang lunas na makapagpapababa sa presyon ng dugo. Tandaan na ang lumalalang kaso ng hypertension ay nakapagdudulot ng kapaguran sa puso pati na sa mga ugat na daluyan. Kung mapapabayaan, maaari itong humantong sa mas malalang kondisyon gaya ng stroke na maari namang makamatay.

Ang high blood pressure, na kilala rin sa tawag na altapresyon o hypertension, ay isang karaniwang sakit na nakaaapekto sa puso at daluyan ng dugo. Kapag ang presyon ng dugo na dumadaloy sa mga ugat ay higit sa normal, may posibilidad na sumikip ang mga ugat na dinadaluyan at magdulot ng hindi komportableng pakiramdam. Kapag may altapresyon, mas nagsisikap sa pagtibok ang puso at tumitigas naman ang mga ugat na daluyan. At dahil dito, mas napapagod ang puso. Ang ganitong kondisyon ay delikado at maaaring humantong sa ilang mas seryosong sakit na maaaring makamatay gaya ng atake sapuso.

Ano ang blood pressure?

Ang blood pressure o presyon ng dugo ay ang pwersa ng dugo na tumutulak sa mga pader ng ugat na dinadaluyan nito, kagaya ng pwersa ng hangin na loob ng isang lobo. Ang pwersang ito ay maaaring tumaas (hypertension) o bumaba (hypotension) at parehong nakaaapekto sa kalusugan ng tao. Ang normal na blood pressure ay 120/80, ngunit ito ay maaaring magbago dahil sa ilang salik gaya ng mga pagkilos  o gawain, pagkapagod, pati na ang matinding kaba.

Paano binabasa ang blood pressure?

Ang dalawang numero na nakikita sa pag-basa ng presyon ng dugo ay ang systolic at diastolic pressure. Ang unang numero, o systolic pressure, ay ang presyon ng dugo kasabay ng pag-tibok ng puso, habang ang ikalawang numero, o diastolic pressure, ay ang presyon naman kapag nakapahinga ang puso. Kapag ang presyon ng dugo ay humigit sa normal na 120/80, ikaw ay may high blood pressure, at kung mas mababa naman dito, may low blood pressure naman. Gumagamit ng sphymomanometer  sa pagsukat ng presyon ng dugo.

Ano ang sanhi ng high blood pressure?

Ang pagkakaroon ng altapresyon ay maaring dulot ng ilang bagay o gawain sa araw-araw. Narito ang ilan sa mga sanhi ng high blood pressure:

• Paninigarilyo
• Pagiging over-weight o obese
• Sobrang alat sa pagkain
• Sobrang pag-inom ng alak
• Kawalan ng pisikal na gawain
• Stress
• Matandang edad
• Iba pang karamdaman
• Namamana

Muli, ang pagkakaroon ng high blood pressure

Sino ang maaaring magkaroon ng high blood pressure?

Bukod sa mga salik na nabanggit, may mga tao din na may mas mataas na posibilidad na magkaroon ng altapresyon. Sila ang sumusunod:

• Mga taong may kasaysayan ng high blood pressure sa pamilya
• Mga mahilig manigarilyo
• Mga lahing African-American
• Nagbubuntis
• Mga babaeng umiinom ng birth-control pills
• Mga taong mataba o over-weight
• Mga taong hindi aktibo
• Mga sobrang umiinom ng alak
• Mga taong mahilig kumain ng matataba at maalat
• Mga taong higit 35 na taong gulang