Paano malaman kung may sipon?

Ang pagkakaroon ng sipon ay madaling natutukoy at kadalasa’y wala nang pagsusuri o eksaminasyon na isinagagawa. Subalit kung ang mga sintomas na nararanasan ay tumatagal o kaya’y hindi gumagaling, makabubuting magpatingin na sa doktor sapagkat maaaring ito ay sintomas na ng iba pang sakit.

Ano ang mga sintomas ng sipon?

Ang pagkakaroon ng sipon ay may ilang sintomas na kilalang kilala ng lahat sa atin. Nararamdaman ito 2 hanggang 3 araw mula nang mapasok ng virus ang katawan. Ang mga kilalang sintomas ay ang sumusunod:

  • Sore throat. Sa pag-uumpisa ng sipon, unang nararanasan ng taong apektado nito ay ang pananakit ng lalamunan o kayay pamamaga ng likurang bahagi ng ngalangala.
  • Tumutulong sipon o runny nose. Ang sore throat ay kadalasang sinusundan ng matubig na sipon na patuloy na tumutulo mula sa ilong. Sa paglipas ng mga araw, ang sipon na ito ay kumakapal at maaaring bumara sa ilong.
  • Madaling kapaguran. Dahil aktibo ang mga depensa ng katawan sa pakikipaglaban sa virus na nakapasok sa katawan, ang apektado ng ng sipon ay madaling mapagod.
  • Madalas na pagbahing.
  • Ubo.

Paano kung ang sintomas ay may kasamang lagnat?

Kung ang mga sintomas na nararanasan ay sinabayan pa ng lagnat, maaaring ito ay trangkaso na. Ang trangkaso o flu ay may kaparehong sintomas ng sa sipon, ngunit ito ay sinasabayan ng lagnat. Ang mga virus na nagdudulot lamang ng sipon ay walang kakayanang makapagdulot ng lagnat.

Kailan dapat magpatingin sa doktor?

Ang pagkakaroon ng sipon ay karaniwan at kusang nawawala kahit na walang gamutan, kaya’t kadalasan ay hindi na nangangailangan ng atensyon mula sa doktor. Ngunit kung ang mga sintomas ay hindi mawala o lumampas na ng 2 linggo, maaaring ito ay indikasyon na ng iba pang sakit. Ang mga ito ay kailangan nang ikonsulta sa doktor.

Mga Kaalaman Tungkol sa Sipon

the_common_coldAng sipon, o sa Ingles ay common cold, ay isa sa mga pinakakaraniwang sakit ng tao na nakakaapekto sa itaas na bahagi ng hingahan (upper respiratory tract) na binubuo ng ilong at lalamunan. Ito ay dulot ng impeksyon ng cold virus na tumutukoy sa ilang uri ng virus kabilang ang rhinovirus, coronavirus, respiratory syncytial virus (RSV), at marami pang iba. Ang pinakalaganap at tinuturong pangunahing dahilan ng sipon ay ang rhinovirus. Sa ngayon ay walang gamot para sa sipon; ito ay kusang gumagaling sa paglipas ng panahon.

Bakit nagkakaroon ng sipon?

Ang mga virus na nagdudulot ng sipon ay maaaring makuha sa ilang pamamaraan, una ay sa hangin na maaaring nahaluan ng talsik mula sa bahing ng taong may sipon, at ikalawa ay mula sa mga bagay na kontaminado na maaaring nahawakan din ng taong may sipon. Kapag ang mga virus na ito ay nakapasok sa katawan, maaaring sa bibig o kaya ay sa ilong, gagawa ng aksyon ang depensa ng katawan (immune sytem) para labanan ang virus. Ang aksyong ito ng katawan ang nagdudulot ng pamamaga ng ilong at lalamunan, at kinalaunan, ay ang pagkakaroon ng mucus o sipon.  Ngunit bukod sa virus, may ilang allergens gaya ng pollen mula sa halaman at alikabok sa hangin ay maaaring makapgdulot din ng kaparehong reaksyon. Ang sipon na dulot ng allergens ay isang allergic reaction na kung tawagin ay Allergic Rhinitis.

Sino ang maaaring maapektohan ng sipon?

Ang sipon ay karaniwang sakit at maaari maapekto sa lahat ng tao, sa kahit na anong edad at kasarian. Ngunit pinakamataas ang kaso nito sa mga kabataan na wala pang sapat na immunity para sa mga virus na nagdudulot ng sipon. Pinakamataas din ang kaso ng sipon sa panahon ng taglamig o tag-ulan kung kailan mas nananatili ang mga myembro ng pamilya o kasambahay sa loob ng bahay. Ang pagsasamasama ng mga tao ay isang mahusay na oportunidad para sa mga virus na kumalat at makapagdulot ng sipon.

Totoo bang maaaring magkasipon kung maulanan?

Hindi ito totoo. Hindi ka magkakasipon nang dahil lang sa nabasa ka ng ulan. Tulad ng nabanggit sa itaas, mas mataas lamang ang mga kaso ng sipon sa panahon ng tag-ulan at taglamig sapagkat nagsasama-sama ang mga tao at nagkakasalamuha sa isa’t isa. Mas mataaas ang posibilidad na magkahawaan kapag sama-sama ang mga tao.

Paano makaiwas sa tonsilitis?

Sapagkat ang sakit na ito ay dulot ng impeksyon ng bacteria o virus, kinakailangan lamang panatilihin ang pagiging malinis sa katawan. Sundin ang sumusunod na hakbang:

  • Ugaliin ang paghugas ng kamay, lalo na pagkatapos gumamit ng banyo at bago kumain
  • Iwasang makigamit ng kubyertos at inuman ng iba.
  • Kung nilalagnat dahil sa tonsilitis, iwasan munang makihalubilo sa ibang tao upang hindi makahawa.

Ano ang gamot sa tonsilitis?

Bago gamutin ang tonsilitis, kailangan munang matukoy kung ano ang nakapagdulot ng impeksyon, kung ito ba’y bacterial o viral infection. Kung bacterial, antibiotic ang mabisang gamot. Kadalasang gumagaling ang bacterial infection matapos 10 araw ng gamutan. Kung ang sanhi naman virus, hinahayaan lang ito sapagkat may kakayanan ang katawan na labanan ito ng mag-isa. Kinakailangan laman alagaan ang sarili upang maibsan ang pakiramdam. Narito ang ilang hakbang para maibsan ang pananakit na dulot ng tonsilitis:

  • Tamang pahinga
  • Uminom ng maligamgam na tubig
  • Kumain ng malalambot na pagkain na madaling lunokin
  • Magmumog ng  tubig na may asin
  • Sumipsip ng lozenge gaya ng strepsil
  • Maaari ring uminom ng pain reliever, gaya ng ibuprofen

Kung ang tonsilitis ay pabalik-balik at tumatagal, lalo na kung naaapektohan na ang daluyan ng paghinga, maaring ikonsidera ang operasyon at tuluyang tanggalin ang mga tonsils. Ang operasyon na ito at tinatawag na tonsillectomy.

Paano malaman kung may tonsilitis?

Ang pagkakaroon ng tonsilitis ay madali lamang natutukoy sa pamamagitan ng simpleng obserbasyon sa lalamunan. Ang pamumula at pamamaga ng mga tonsils, at minsan ay nagkakaroon ng nana ay indikasyon ng pagkakaroon ng tonsilitis. Tinitignan din kulani sa leeg at panga kung nagkakaroon ng pamamaga. Maaari ring suriin ang dugo sa pamamagitan ng Complete Blood Count o CBC upang makita kung may impeksyon. Minsan ay nagsasagawa din ng throat swab upang matukoy kung anong bacteria o virus ang sanhi ng impeksyon.

 

 

Ano ang mga sintomas ng tonsilitis?

Ang pangunahing sintomas ng tonsilitis ay ang pamamaga ng tonsils na bahagi ng lalamunan. At kung minsan, sa sobrang pamamaga, ay maaaring makabara sa daluyan ng hangin. Narito ang ilan pang sintomas ng tonsilitis:

  • Pananakit ng lalamunan,
  • Hirap sa paglunok
  • Pamumula ng mga tonsils
  • Pagnanana ng tonsils
  • Pagkawala ng boses
  • Kawalan ng gana sa pagkain
  • Pamamaga ng glands sa leeg at panga
  • Panankit ng ulot
  • Lagnat
  • Mabahong hininga

Para naman sa mga batang hirap magsabi sa kanilang nararamdaman, ang mga sintomas ay ang sumusunod:

  • Paglalaway dahil sa hirap sa paglunok
  • Pagususka
  • Ayaw kumain

Kailan nangangailangang magpatingin sa doktor?

Kinakailangang magpatingin na sa doktor kung ang tonsilitis ay tumagal at hindi kayang malunasan ng mga pangunahing gamot. Kinakailangan ding magpasuri kung naaapektohan na o nahihirapan na sa paghinga. Maaari ding magpatingin kung may kasamang panghihina at lagnat ang tonsilitis.

Mga kaalaman tungkol sa Tonsilitis

Ang tonsils ay ang dalawang tupi na matatagpuan sa gilid ng lalamunan na nagsisilbing pansala o filters. Sinasala nito ang hangin na pumapasok sa daluyan, at pinipigilan ang pagpasok ng mga bacteria at virus na maaaring magdulot ng impeksyon sa baga. Subalit may mga pagkakataon na ang mismong tonsils ang naiimpeksyon dahil sa sobrang bacteria at virus. Dahil dito’y nagkakaroon ng pamamaga, pamumula at pananakit sa lalamun. Ang kondisyon na ito ay tinatawag na tonsilitis.

Sino ang maaaring magkasakit ng tonsilitis?

Ang pagkakaroon ng sakit na tonsilitis ay karaniwan sa lahat ng indibidwal, ngunit mas laganap ito sa mga kabataan. Dahil ito sa mas prominenteng istraktura ng tonsils sa mga kabataan na habang tumatanda ay lumiliit.

Ano ang sanhi ng sakit na tonsilitis?

Ang impeksyon sa mga tonsil ay maaring dulot ng bacteria o virus. Ngunit ang pinakakaraniwang umaatake ay ang bacteriang Streptococcus. Ang iba pang nakapagdudulot ng impeksyon ay Adenovirus, Influenza virus, Entero virus at Herpes Simplex virus.