Ayon pa rin sa mga matatanda, makakatulong daw sa pag-iwas sa bangungot kung iiwas sa pagkain ng marami o pag-inom ng sobrang alak bago matulog. Bagaman walang sapat na pag-aaral na makapagpapatunay sa mga paraan o paniniwala ng mga matatanda, ang mga ito ay suhestiyon lamang na maaari pa rin sundin. Kung ikaw ang binabangungot, magpatingin sa doktor para masiguradong wala kang ibang sakit na maaaring magkomplika sa bangungot. Siguraduhin ding madaling matutugunan ng doktor o ospital ang emergency kung sakaling ikaw ay bangungutin.
Ano ang gamot sa bangungot?
Sapagkat ang bangungot ay wala pang sapat na pag-aaral, wala pang mga tiyak na patakaran na mairerekomenda kung paano ito malulunasa. Ngunit ayon sa matatanda, kapag ang isang tao ay binabangungot, dapat siyang gisingin kaagad para makawala sa bangungot. Dapat rin daw niyang subukang igalaw ang daliri o anumang bahagi ng kanyang katawan para makatakas sa bangungot.
Bagaman walang pormal na patakaran, ang bangungot ay maaaring ituring na isang “medical emergency” at dapat humingi kaagad ng tulong, o dalhin kaagad ang taong binabangungot sa ospital. Kung ang bangungot ay tunay ngang “Brugada syndrome”, kailangang makita ang tibok ng puso sa ECG at gamutin kung kinakailangan.
Ano ang mga sintomas ng bangungot?
Ang taong binabangungot ay kadalasang nakakaranas ng isa o kombinasyon ng mga sumusunod na sintomas:
- Madalas na nagigising sa gabi
- Pag-ungol habang natutulog
- Masamang mga panaginip
- Hirap sa paghinga habang natutulog
- Mabigat na pakiramdam na parang may nakadagan sa dibdib.
Kailan dapat magpatingin sa doktor?
Ang bangungot ay maaaring ituring na isang “medical emergency” at dapat humingi kaagad ng tulong, o dalhin kaagad ang taong binabangungot sa ospital. Kung ang bangungot ay tunay ngang “Brugada syndrome”, kailangang makita ang tibok ng puso sa ECG at gamutin kung kinakailangan. Kung nahihirapan naman na makatulog o nakakaranas na ng insomnia dahil sa madalas bangungutin, bakabubuting magpatingin na sa dokor. Dito’y binibigyan ng mga payo, therapy o kaya ay gamot na makatutulong para manumbalik sa normal angpagtulog.
Paano malaman kung binabangungot?
Dahil ang bangungot ay wala pang sapat na pag-aaral, walang tiyak na paraan para ito ay matukoy. Ngunit kung nararanasan ang mga sintomas gaya ng pag-ungol at hirap sa paghinga, dapat maging alerto ang mga kasama sa bahay upang agad na maitakbo sa ospital.
Kung may suspetsa naman na nakakaranas ng bangungot, maaaring lumapit sa doktor at humingi ng payo ukol sa nararanasan. Ang kondisyong ito ay kadalasang natutukoy lamang sa pag-iinterbyu sa taong kasama sa pagtulog. Dito’y maaaring tanungin kung kailan at gaano kadalas napapansin ang mga sintomas ng bangungot. Kung ang impormasyon ay hindi sapat, maaaring patulugin sa isang klinika ang pasyenteng pinagsususpetsahan na nakakaranas ng bangunguot habang may nakakabit na mga aparato gaya ng ECG upang mabantayan ang takbo ng puso.
Mga kaalaman tungkol sa bangungot
Ang bangungot ay isang karamdaman o kondisyon kung saan ang isa tao ay nagigising sa gabi, napapaungol, nananaginip ng masama, at may pakiramdam na parang may nakadagan sa dibdib at kung minsan ay humahantong sa biglaang pagkamatay. Gaya ng “pasma”, walang eksaktong katumas na kahulugan ang bangungot. Ang “nightmare” ay hindi sapat para mabigyang kahulugan ang salitang “bangungot”. Ngunit ayon kay Prop. Michael Tan ng UP, sa ating mga karatig-bansa, ang bangungot ay nararanasan din ng kanilang mga kalalakihan, kaya maaaring ang “bangungot” sa atin ay katumbas ng “lai tai” sa Thailand at “tsob tsuang” ng Vietnam.
Sino ang maaaring makaranas ng bangungot?
Ang bangungot ay karaniwang nakakaapekto sa mga kalalakihan, lalo na sa mga binata o mga lalaki edad 17-30 na napalayo o malayo sa kanilang mga pamilya. Bagamat mas karaniwan sa mga lalaki, maaari ring bangungutin ang mga kababaihan.
Bakit binabangungot?
Ayon sa lumang paniniwala, ang bangungot ay maaaring maranasan kung matutulog kaagad matapos kumain ng marami, o uminom ng maraming alak o beer. Ngunit ayon naman sa modernong medisina, ang bangungot ay maaaring iugnay sa ilang mga kondisyon gaya ng “acute pancreatitis”, o mga sakit sa puso gaya ng “Brugada syndrome”. Ito ay isang sakit sa puso na napag-alamang karaniwang nangyayari lamang sa mga kalalakihang mula sa Asya. Sa ngayon, ang “Brugada syndrome” ay tinatanggap na ekplanasyon sa bangungot ngunit ito ay hindi parin tiyak. Sa iba pang katawagan, ang bangungot ay tinatawag ding “Sudden Unexpected Death Syndrome” (SUDS). Sa kabila ng iba’t ibang mga paliwanag, ang maaaring pinakamalapit sa katotohanan ay ang wika ni Prop. Tan, na ang bangungot ay sanhi ng hindi lamang iisang kondisyon; ito’y maaaring kombinasyon ng iba’t ibang kondisyon.
Umuungol sa pagtulog. Bangungot ba ito?
Q: gud am po. ano po ba ang pwede maging sanhi ng pag-ungol sa pagtulog. hind ko naman po masasabi na binabangungot. ang nangyayari po – nadidinig ko po mismo un sarili ko na umuungol kapag napapahimbing na po ako ng tulog.once na madinig ko po yung pagungol.. mapapamulat na po ako nun.
A: Ang mga problema sa pagtulog, na bibansagang mga “parasomnia” sa terminolohiyang medikal, ay nakaka-apekto sa maraming to ngunit ito’y nananatiling misteryo sa mga doktor. Maraming pagtatangkang unawain ang paliwanag sa mga ito, ngunit sa karamihan dito, hindi pa talaga tiyak kung ano ang mga sanhi.
Ang pag-ungol habang natutulog ay tinatawag na catathrenia, na kaiba sa ating tinatawag sa ‘bangungot’ o ‘binabangungot’. Bagamat nakakasagabal sa taong apektado nito, at maging sa kasama niya pagtulog, hindi naman seryoso o malalang karamdaman ito. Kulang pa ang pag-aaral sa karamdaman nito, ngunit ang maipapayo ko sa’yo ang tingnan ang iyo ay tingnan ang iyong pang-araw-araw na buhay at subukang i-ugnay ito sa pagtulog. Halimbawa, ito ang ilang mga payo sa mas maginhawang pagtulog:
- Siguraduhing madilim ang kwarto, at patay ang mga ilaw
- Iwasang uminom ng kape o alak bago matulog
- Maging regular sa schedule ng pagtulog, at tiyaking ito’y nasusunod sa araw-araw
- Mag-exercise araw-araw. Nakakatulong rin sa pagiging mahimbang nang tulog ang pag-eehersisyo.
Kung patuloy na nagiging sagabal ang pag-ungol sa tulog, magpatingin sa iyong doktor kung anong mga pwedeng gawin para dito.
Bangungot: Kaalaman, Sanhi at Gamot
BAHAGI NG ISANG SERYE TUNGKOL SA MGA KARAMDAMAN NA WALANG KATUMBAS SA WIKANG INGLES O SA MODERNONG MEDISINA.
Ano ang bangungot?
Ang bangungot ay isang karamdaman kung kalian ang isa tao ay nagigising sa gabi, napapaungol, nananaginip ng masama, na may pakiramdam na parang may nakadag-an sa dibdib, o alin man sa mga ‘sintomas’ na ito. Ang bangungot ay karaniwang nakakaapekto sa mga kalalakihan, lalo na sa mga binata o mga lalaki edad 17-30. Ito’y karaniwang nararanasan ng mga kalalakihan na napalayo o malayo sa kanilang mga pamilya. Bagamat mas karaniwan sa mga lalaki, maaari ring bangungutin ang mga kababaihan. “Nasa dugo” daw ang bangungot; may mga pamilya na mas mataas na probabilidad na magkaroon ng bangungot.
Gaya ng “pasma”, walang eksaktong katumas na kahulugan ang bangungot. “Nightmare” ay hindi sapat na ipahiwatig ang kahulugan sa ating mga Pinoy ng salitang “bangungot”. Ngunit ayon kay Prop. Michael Tan ng UP, sa ating mga karatig-bansa, ang bangungot ay nararanasan din ng kanilang mga kalalakihan, kaya maaaring iisa lamang an gating “bangungot” sa “lai tai” ng Thailand, “tsob tsuang” ng Vietnam.
Bakit nagkakaroon ng bangungot?
Ayon sa mga matatanda, ang bangungot ay dahil sa pagtulog kaagad matapos kumain ng marami, o pag-inom ng maraming alak o beer. Sa modernong medisina, ang bangungot ay iniuugnay sa ilang mga kondisyon gaya ng “acute pancreatitis”, o mga sakit sa puso gaya ng “Brugada syndrome” – isang sakit sa puso na napag-alamang karaniwang nangyayari lamang sa mga kalalakihang mula sa Asya. Sa ngayon, “Brugada syndrome” ay tinatanggap na ekplanasyon sa bangungot ngunit dahil ito’y hindi parin tiyak, ang bangungot ay tinatawag na “Sudden Unexpected Death Syndrome” (SUDS).
Sa kabila ng iba’t ibang mga paliwanag, pinakamalapit sa siguro sa katotohanan ang wika ng Prop. Tan, na ang bangungot ay sanhi ng hindi lamang iisang kondisyon; ito’y maaaring kombinasyon ng iba’t ibang kondisyon.
May gamot ba sa bangungot?
Ayon sa mga matatanda, kapag ang isang tao ay binabangungot, dapat siyang gisingin kaagad para makawala sa bangungot. Dapat rin daw niyang subukang igalaw ang daliri o anumang bahagi ng kanyang katawan para makatakas sa bangungot.
Sapagkat ang “bangungot” ay inuumpisahan pa lamang aralin, wala pang mga patakaran na nirerekomenda tungkol dito ngunit kahit walang pormal na patakaran, ang “Bangungot” ay maaaring iturning na isang “medical emergency” at dapat humingi kaagad ng tulong, o dalhin kaagad ang taong binabangungot sa ospital. Kung ang bangungot ay tunay nga na “Brugada syndrome”, kailang makita ang tibok ng puso sa ECG at gamutin kung kinakailangan.
Paano maiiwasan ang bangungot?
Ayon sa mga matatanda, makakaiwas daw sa bangungot ay hindi pagkain ng maraming pagkain o pag-inom ng maraming alak bago matulog.
Bagamat wala pang patakaran na nagsasabi kung ano ang paraan para makaiwas sa bangungot, ito ay isang suhestyon: Kung ikaw ang binabangungot, magpatingin sa doktor para masiguradong wala kang ibang sakit na maaaring magkomplika sa bangungot.. Siguraduhin ring madaling matutugunan ng doktor o ospital ang emergency kung sakaling ikaw ay bangungutin.